Jak pożyczać i nie żałować?
Codziennie wiele osób zastanawia się: „Czy dam radę spłacać raty? Czy nie zabraknie mi na bieżące wydatki?” W Polsce narastają lęki związane z finansami – nie tylko wśród osób, które już mają zobowiązania, ale także wśród tych, którzy myślą o pożyczce, kredycie lub chcą zachować bezpieczeństwo finansowe. Skąd te obawy się biorą, co je napędza i najważniejsze, w jaki sposób można je oswoić?
Jak duże są dziś obawy Polaków?
Prognozy pogorszenia standardu życia
Według raportu CRIF „Banking on Banks 2025”, aż 27%Polaków uważa, że ich standard życia pogorszy się w ciągu roku (raport tutaj). To istotny sygnał – ponad jedna czwarta społeczeństwa spodziewa się trudności, co może znacząco obniżać poczucie stabilności finansowej.
Strach przed oszustwami i cyfrowe zagrożenia
W tym samym raporcie aż 77% Polaków przyznało, że obawia się wyłudzeń danych i pieniędzy przez Internet.
To pokazuje, że część lęków nie dotyczy tylko dochodów, ale także bezpieczeństwa własnych finansów. Czy ktoś nie wykorzysta naszych danych by zaciągnąć kredyt lub inne zobowiązanie? Czy nie padniemy ofiarą oszustwa i nie zostaniemy pozbawieni naszych oszczędności?
Odmowy kredytów i bariery w dostępie do usług
Od początku 2024 roku 12% Polaków spotkało się z odmową kredytu, co przewyższa średnią w badanych krajach europejskich (9%),co za raportem CRIFF powtarza rmf24.pl.
Dla wielu osób to bardzo dotkliwa sytuacja: oznacza brak dostępu dofinansowania planów, ale także może wpływać na historię kredytową i zdolność do zaciągania pożyczek w przyszłości.
Skąd te obawy? Główne czynniki
Choć każdy przypadek jest indywidualny, można wskazać kilka głównych przyczyn pojawiającego się lęku:
Rosnące koszty życia
W raportach CRIF respondenci wskazują, że większość ich wydatków pochłaniają rachunki domowe. 64% badanych zadeklarowało wzrost kosztów utrzymania. Ponadto rosną koszty paliwa czy energii i stają się istotnym obciążeniem budżetu.
Zmiany w systemie bankowym i cyfryzacja
Zamykane oddziały banków, ograniczony fizyczny kontakt, coraz większe znaczenie usług online – to powoduje, że wiele osób czuje się mniej wspieranych i bezpiecznych w relacji z instytucjami finansowymi. Z kolei obawy o wyłudzenia, ataki hackerskie czy oszustwa cyfrowe wzmagają nieufność do systemów finansowych.
Brak dostępu do kredytów / odmowy
Dla tych, którzy mają plany (np. zakup mieszkania, remont, inwestycja), odmowa kredytu, czy pożyczki to realna blokada. A wiele osób obawia się, że nie spełni wymogów formalnych lub zostanie odrzucona. To potęguje poczucie zagrożenia finansowego i braku kontroli nad własną sytuacją.
Dywersyfikacja dochodów i brak buforów bezpieczeństwa
Wiele gospodarstw domowych nie posiada znaczących oszczędności awaryjnych. Gdy przychodzi kryzys (np. nagłe koszty medyczne, awaria sprzętu, utrata dochodu) – od razu stają pod presją. Wyniki raportu CRIF pokazują, że Polacy są jednak relatywnie aktywni w oszczędzaniu – 27% deklaruje, że więcej odkłada niż przed laty.
Co to znaczy dla kogoś, kto korzysta z firm pożyczkowych?
Jeśli jesteś klientem instytucji pożyczkowej lub rozważasz skorzystanie z takiej oferty, przeczytaj te kilka punktów.
Oceń własną zdolność finansową
Przed zaciągnięciem zobowiązania dobrze oszacuj swoje przychody i wydatki – nie zakładaj optymistycznego scenariusza. Uwzględnij rezerwy na niespodziewane wydatki (np. remont, leczenie, awaria). Zbyt intensywne zadłużanie się bez „poduszki finansowej” łatwo zamienia się w spiralę zadłużenia.
Sprawdź dokładnie koszty
Często główna kwota nie jest tym, co nas zrujnuje – lecz prowizje, opłaty manipulacyjne, karne odsetki przy opóźnieniach. Zwróć uwagę nie tylko na RRSO, ale i cały koszt pożyczki/kredytu.
Terminowość spłat
Nawet niewielkie opóźnienie może prowadzić do kosztów dodatkowych, wpisów do rejestrów dłużników, a w skrajnych przypadkach – windykacji. Dlatego lepiej zaplanować spłatę z zapasem, a nie „na styk”.
Świadomość praw i obowiązków
Warto wiedzieć, jakie są Twoje prawa jako konsumenta: sprawdź maksymalne oprocentowanie, prawo do odstąpienia i procedury reklamacyjne. To pomaga uniknąć nieuczciwych praktyk.
Zwracaj uwagę na reputację firmy pożyczkowej
Wybieraj instytucje działające legalnie, z transparentnymi warunkami. Unikaj ofert, które są „za dobre, by były prawdziwe”.
Podsumowanie
Polacy dziś żyją w czasach zwiększonej niepewności – zarówno z powodu wzrostu kosztów, jak i obaw o bezpieczeństwo cyfrowe i ograniczony dostęp do finansowania. Dane pokazują, że wiele osób spodziewa się pogorszenia standardu życia i obawia się o swoją sytuację finansową.
Dla osób korzystających z firm pożyczkowych (lub planujących to zrobić) kluczem jest świadomość i ostrożność. Nie wystarczy patrzeć na ofertę – trzeba spojrzeć na siebie: na realne możliwości, rezerwy i ryzyka. Transparentność, rozwaga i rozsądne podejście mogą pomóc uniknąć wielu finansowych pułapek.
